Algemeen

Als hobbybrouwer of bierliefhebber is het natuurlijk superleuk om je eigen hop in de tuin te hebben, en velen hebben dat ook. Echter zijn er wel wat voorwaarden om je hop ook daadwerkelijk met succes (en dus met een redelijke oogst) in je tuin te kweken. In dit artikel wil ik daar wat verder op in gaan. De kennis heb ik opgepikt door eigen ervaring ( heb al jaren lang hop in eigen tuin) en tips en trucs van anderen.

Hop

Hop (Humulus lupulus) is een plant uit de hennepfamilie (Cannabaceae), die in West-Europa in het wild voorkomt, en hier vroeger ook veel geteeld werd. De hopbellen (vruchtkegels) worden als conserveer- en smaakmiddel gebruikt bij de bereiding van bier. Hop is een tweehuizige vaste plant die overwintert als wortelstok. De soort komt van nature voor in het grootste deel van de gematigde- en koude zone van het noordelijk halfrond, ten noorden van de 32e breedtegraad. Door de teelt ten behoeve van de bierproductie heeft de hop zijn areaal uitgebreid naar Zuid-Amerika, Zuid-Afrika, Australië en Tasmanië.

Het is een plant die erg veel zon nodig heeft, dus zorg ervoor dat de plant op een plek staat waar de zon het grootste gedeelte van de dag schijn. zonder voldoende zon, zul je weinig of geen groei hebben, laat staan dat er nog bellen aan komen. Tijdens de groei wil de hop de hoogte in. De plant zelf zal rond de 7-8 meter lang worden dit kan vertikaal en/of horizondaal. Zorg dus dat je de ruimte hebt om de plant te laten groeien. Als je serieus te werk gaat moet je zorgen dat er een touwwerk is waarlangs de hop kan groeten. Dit kan ik de hoogte (Vertikaal), maar ook een deel horizontaal. Je zult de plant wel moeten geleiden, dus regelmatig even kijken en aandacht aan besteden.

De plant woekerd enorm. Dus begin je met 1 stekje, het jaar daarop komen er meerdere uit de grond. Indien je de plant in de vrije grond zet, houd er dan rekening mee dat deze onder de grond (op max 30 cm diepte) zijn wortels zal gaan uitzetten. Deze kunnen vele meters maken na verloop van tijd. Dus als je buren niet van hop houden, dien je maatregelen te nemen.

 

Maart - De opkomst

In Maart zal de hop zijn eerste kopjes boven de grond laten zien, wellicht zelf in Februari al. De natuur ontwaak, dus ook de hop! Afhankelijk van het ras zal deze enkele cm's groeien in zijn 1e weken. Het is nu nog niet nodig om al maatregelen te nemen om de plant op te binden. De groei is nog beperkt, en de stekjes zullen in deze maand zo'n 10 tot max 30 cm groeien.

April - Een nieuw begin

April is de maand om de hop al meteen flinke aandacht te geven. Op de 1e van de maand (bij voorkeur, iets later kan ook)  dus 1 April (geen grapje) dien je de hopscheuten al meteen tot de grond toe af te knippen. Dit lijkt zonde, maar het zal lijden tot een betere groei van de plant, meer en betere opbrengst en minder kan op ziekten! De hopscheuten die je hebt afgeknipt kun je gebruiken als stekkies en kun je weggeven aan anderen die ook graag hop in hun tuin willen. Het is nu zorg om de eerste 2 of 3 scheuten die boven komen te bewaren en deze straks op te binden langs zijn klimroute. Alles wat daarna en ernaast nog opkomt kun je ook wegsnoeien en eventueel als stekkie gebruiken om andere hobbybrouwers/tuin fanaten blij te maken. In deze maand zal de hop zo'n 1-2 cm per dag groeien

 

Mei - Groeistuipen

In de maand Mei zal de hop voornamelijk in de lengte gaan groeien. Dit is de basis van de hop en dit moet sterk zijn! Houd rekening met een groei van gemiddeld zo'n 10 cm per dag. In deze maand is het dus erg belangrijk om dagelijks de hop te begeleiden langs zijn klimroute! indien de hop ook horizontaal groeit (dus niet alleen in de hoogte) zullen er ook alvast wat zijtakken gevormd worden. Dit is normaal, met deze zijtakken probeerd hij weer de hoogte in te gaan. In dit geval zul je ook deze zijtakken gewoon horizontaal kunnen of moeten gelijden.

 

Juni - I wanna have arms to !

In de maand Juni zal de hop zich wat meer focussen op zijn zijtakken. Deze zijn erg belangrijk, want juist aan de zijtakken zullen de hopbellen in een later stadium gaan groeien. Ook de groeisnelheid zal deze maand wederom een record halen en totaal zal er meer dan 10 cm per dag bijkomen. Omdat er ook zijtakken groeien is dit niet meer te monitoren. Maar de hop heeft in deze maand heel veel energie nodig en die haalt ie voornamelijk uit de zon (fotosynthese). Als de bladeren onder aan de stam bruin beginnen te worden, dan kun je deze gewoon afknippen (tot een meter hoogte ongeveer). Dit kan duiden op een ziekte.. wegknippen kan dan geen kwaad.

 

Juli - De bloesem periode

In de maand Juli zal de hop in meters duidelijk minder snel gaan groeien. De vaart is er uit. Er zal energie gestoken worden in de voorbereiding op de hopbellen! De eerste bloesems zullen aan de zijtakken verschijnen. Je kunt al aardig inschatten of je een beetje een flinke oogst zult gaan krijgen of niet. Indien er geen bloesems gevormt worden, staat je hopplant niet op een ideale plek en krijgt ie waarschijnlijk niet genoeg zonuren.

 

Augustus - tijd om te bellen !!

Augustus is de maand waarin de bellen gevormd worden. Alhoewel sommige bellen al flink groot lijken, kun je ze nog niet oogsten. Ook de bellen hebben tijd nodig om gevormd te worden. Ook de binnenkant moet zich vormen en hier zullen de belangrijke stoffen van de hop (in onder andere de gele poeder die zich daar zal gaan vormen) zich ontwikkelen, de lupuline. Geef de bellen de tijd om zich te vormen !!

 

September - tijd voor de oogst

September is de maand van het oogsten !! De bellen zijn volledig ontwikkeld en als ze al wat droger beginnen te worden (knisperig) dan kunnen ze in principe geoogst worden. Hiervoor heb je ongeveer 2 weken de tijd ! De oogsttijd van de hop is echt heel kort, Week 2 en 3 van september zijn over het algemeen de beste weken. Als je langer wacht worden de bellen al wat bruinig en gaat de kwaliteit achteruit. Als je de hop voor de sier hebt...geniet ervan zolangs ze er nog aan zitten. Het kan bij sommige rassen qua tijd wat verschillen (er zijn rassen die in Augustus al oogst rijp zijn). Dus kijk daar wel goed naar!

 

Het oogsten en de eigenschappen/het gebruik van de hop

Het oogsten is een arbeidsintensief werkje, maar met wat vrienden erbij is dat goed te doen. De geooste hop is prima nat (direct na plukken) te gebruiken in een brouwsel. Houd er dan wel rekening mee dat hop voor 80% uit vocht(water) bestaat. Dus bij het gebruik van natte hop (freshhop) dien je de hoeveelheid met een factor 5 te vermenigvuldigen indien je deze als bitterhop wilt gebruiken. Als late hopgift (in de wirlpool) maakt het niet uit...hoe meer, hoe beter !!

Als je de hop wilt drogen houd je dus van iedere kilo geoogst zo'n 200 gr gedroogd over. Drogen kan op vele manieren !! Eenmaal gedroogd kun je de hop vacumeren en gebruiken in de brouwsels. Het % alfazuur kun je niet exact bepalen, maar als je zeker bent van het ras kun je die specs aanhouden. Reken dan met het hoogte alfazuur% dan kom je nooit te bitter uit !!

Hopras achterhalen

Het is een veel gestelde vraag, iemand heeft hop in zijn tuin, maar weet niet welk ras het is en wil dit graag weten of achterhalen. Helaas is dit vrijwel onmogelijk. Aan de buitenkant kun je niet zien welk soort het is (er zijn meer dan 300 soorten hop). Dat wil niet zeggen dat je er niet mee kunt brouwen, want dat kan met iedere hop !!! Je kunt er ook een thee van maken en op deze manier kijken/proeven/ruiken wat de smaak en geur eigenschappen zijn. Of er gewoon mee brouwen. Aangezien je geen indicatie hebt van bitterheid zou ik deze dan gewoon als aroma hop en/of wirlpool hop gebruiken. Dit geeft dan in het bier het beste resultaat en je weet meteen wat je hop in een bier doet qua geur. Dus gewoon brouwen met die hop !!!

 

Succes !!!

met vriendelijke groeten
De bier Brouwer.