De meeste beginnende brouwers vinden het maken van een eigen recept vaak nogal lastig en durven vaak niet zomaar iets bij elkaar te gooien uit angst dat het dan geen lekker bier wordt.. Daarom hier in het kort wat handvaten...
Algemeen
Voor het maken van een recept heb je kennis nodig van grondstoffen...dus mouten, hoppen en gisten. Echter ook zonder deze kennis en met een paar simpele handvaten kun je zelf al snel een simpel recept samenstellen. Het slagen van een bier heeft lang niet altijd wat met het recept te maken, maar meer met het proces. Denk dus niet te moelijk, en wees niet bang om fouten te maken !!! je moet wel heel rare/extreme dingen doen om het fout te doen. En van fouten leer je het meest !!
Mouten
Maak je eerste recept alleen met wat basismouten en lichte mouten tot een max van 20 EBC. Op deze manier kun je smaaktechnisch nooit een recept maken wat niet in balans is. Je kunt zonder problemen een kleine hoeveelheid caramout toevoegen (± 5 %), maar voor een eerste keer zou ik dat niet adviseren. De volgende mouten vallen onder basismouten en kunnen tot 100% in de stort gebruikt worden en in elke combinate met elkaar gecombineerd worden :
- Pilsmout
- Palemout
- Viennamout
- Mild ale (Thomas Fawcett)
- munchener mout
- Red-x mout (Bestmaltz)
Hieraan zou je nog een aandeel tarwemout of spelmout kunnen toevoegen (tot 60%) maar dat bemoelijkt wel het proces (Filteren) en is voor een 1e keer niet aan te raden. Met alleen deze mouten kun je voor een eerste keer al heel veel kanten op zonder dat je iets raars doet. Hiermee kun je nooit (!!) de fout in gaan, en het wordt altijd een lekker bier.
Hoppen
De volgende vraag is dan...welke hop ga ik gebruiken ? Dat is een oneindige discussie die je met iedere brouwer kunt voeren. Echter is dit niet zo belangrijk...Op de site's van leveranciers staat vaak wel een omschrijving van de smaak die de hop geeft...maak vanuit daar een keuze, maar doe er niet te moelijk over... Je eerste bier moet je niet te bitter maken (max 20-25 IBU) en ik zou ook niet meteen te veel hopgiften doen. Gewoon wat hop begin koken (bitterhop) en van diezelfde hop een beetje aan het einde (± 15 minuten mee laten koken). Ook hier ga je nooit de fout mee in....ietsje meer of minder maakt je bier niet meteen slecht !! Er is dus altijd speling om 'fouten' te maken....
Gist
De volgende keuze is de gist die je gaat gebruilken. Wederom is het advies....niet te lang over nadenken. Wel jezelf even inlezen over de diverse gisten, maar gebruik altijd een korrelgist voor de eerste keer !!! En deze gewoon droog over je wort strooien ( dus geen moelijke handelingen voor een starter). Voor 20-25 liter wort kun je gewoon 1 zakje (± 10-11 gram) gebruiken. Kies een bovengist en wellicht een redelijk neutrale gist... de US05 is een goede cleane gist die ook bij hogere temperaturen niet al te veel rare smaakjes geeft. Maar een willekeurige andere korrelgist kan ook...
Het maischschema
Nu hebben we een recept en moeten we een maischschema gaan bedenken. Wederom niet te moelijk over doen. Hier kunnen brouwers hele lange discussies over voeren...wat wel en wat niet.... en het belang ervan. Je doel is om een prima bier te maken, en dat is niet afhankelijk van je maisschema. Dus houd het simpel :
- Ergens tussen de 62°C - 67°C voor 30 - 45 minuten
- Daarna rond de 72°C ergens tussen de 20 - 30 minuten
- Daarna opwarmen naar 75°C en filteren
Het spoelwater mag gerust 70 - 90°C zijn. Dit komt wederom niet zo nauw. Houd voor je maischen een dikte aan van 3-3,5 liter water per kilo mout. Dit werkt altijd goed !!! Zorg dat je een ruime hoeveelheid spoelwater hebt.
Brouwwater/spoelwater
Bij veel recepten staat ook hoeveel water je moet/kan gebruiken. dit kun je echter gewooon simpel zelf bepalen. Standaard gebruik je als maischwater ± 3 - 3,5 liter water per kilo mout. Voor zwaardere bieren kan dit wat lager zijn...en voor lichtere bieren ook wat hoger... Dit kun je dus naar eigen inzicht bepalen. De hoeveelheid spoelwaterr is ook altijd een ding... Maar zorg dat je ruim voldoende hebt, want de regel is : Spoelen tot gewenst volume voor koken. Om dit te weten moet je wel weten hoeveel je verdampt tijdens het koken.
Dit kuin je simpel even testen door een hoeverelheidwater even 10 minurten te koken en kijken hoeveel er verdampt is. Daarna is het een simpel rekensommetje : Volume voor koken = gewenst volume bier+ volume verdampen.
Tips voor beginners !
- Als je echt met de hobby wilt beginnen, koop een goed boek (bijv Verander water in bier, of bierbrouwen voor dummies)
- Gebruik voor het berekenen van je recept een stukje software wat jij prettig vindt werken (Brouwvisie, of Brouwhulp)
- Kijk op youtube eens naar BrouwtV...hier zul je veel van leren...zien is begrijpen....
- kijk of er ergens in jou buurt een Brouwcursus wordt gegeven....en zijn vele clubs in NL die dat doen.
- Kijk of er hobbybrouwers bij jou in de buurt wonen (vaak via FB in bepaalde groepen wel te vinden, of via het hobbybrouwen forum). Een keertje meekijken in de keuken is altijd leerzaam.
- Op internet (forum en/of Facebook) is er veel te vinden, maar in discussie gaan met andere brouwers levert je nooit 1 antwoordt op....er gaan meerdere wegen naar Rome !!!
Ik hoop dat je wat met deze korte handvaten wat kunt om een mooi 1e bier te brouwen...
Met vriendelijke groeten
De bierbrouwer