Brouwzaalrendement
Bij veel recepten, staat er vermeld wat het brouwzaalrendement is. Dit getal zal meestal tussen de 70-85% liggen (heel soms zelfs hoger). Dit getal geeft weer wat je aan suikers uit je granen hebt gehaald t.o.v. wat theoretisch mogelijk is. 100% is niet haalbaar.Dit rendement is afhankelijk van je installatie en je brouwmethode en zal per recept ook nog wat kunnen verschillen.
Het belang van dit getal is dat je aan de hand hiervan kunt uitlaten rekenen (d.m.v. brouwvisie) hoeveel mout je nodig hebt om een x aantal liters bier te maken met een begin soortelijk gewicht van bijv 1050. Het brouwzaal rendement kun je door een programma als brouwvisie uit laten rekenen door het recept in te voeren en tijdens brouwen bij het begin koken je volume te meten en het SG. Als je bij het eind koken deze getallen nogmaals bepaald, wordt dit getal nog iets nauwkeuriger bijgesteld.
Het is niet belangrijk dat je rendement zo hoog mogelijk is (nu nog niet), maar het is op den duur wel belangrijk dat je weet wat je rendement is.
Een voorbeeld :
Je wilt zelf een bier gaan brouwen en je komt op internet een recept tegen waarin o.a. staat :
- Brouwzaal rendement : 70 %
- Begin SG : 1061
- Totale moutstort : 4000 gram
- Volume 10 liter
Nu wil je dit recept ook gaan brouwen, echter heb jij bepaald dat jou brouwzaalrendement 75% is. Om hetzelfde resultaat te behalen heb jij nu :
- (4000 x 70) / 75 = 3733 gram mout nodig
Omdat jou brouwzaalrendement hoger is, heb je dus minder mout nodig. Zou je geen rekening met dit getal houden, dan had je dus waarschijnlijk een bier gekregen met het volgende Begin SG :
- 1000 + (61 / 70) * 75 = ± 1065
Oftewel je bier krijgt een "te" hoog alcohol percentage, en zal daardoor anders dan verwacht smaken. Wellicht zal het bier wel lekker zijn, maar niet dat wat het recept had voorspelt. In de praktijk heb ik het gehoord van iemand die op deze manier een pils heeft gebrouwen van ± 2-3% alcohol i.p.v de gewenste 5% alcohol. Dus wel degelijk een getal om rekening mee te houden.
Maar hoe kun je je brouwzaal rendement beïnvloeden? Hier valt geen eenduidig antwoord op te geven, maar er zijn meerdere factoren die hier een rol spelen:
- Ten eerste heeft iedere installatie zijn eigen brouwzaalrendement, dit zal o.a. beïnvloed worden door pan afmetingen & verwarm capaciteit.
- Ten tweede is het belangrijk dat je een goed schrootsel hebt. Zo grof mogelijk. Klam schroten verhoogt je rendement met ± 5%.
- Ten derde is het maïsschema ook van invloed. Hoe lang maisch je en bij welke temperaturen en of je deze temperaturen redelijk constant kunt houden. En zuur je aan of niet. Belangrijk is is dat je versuikering zo volledig verloopt. De huidige versie van Brouwvisie tot het maximale SG/Brix einde maischen, dus kun je met een refractometer controleren of je dat behaalt hebt.
- Ten vierde lijkt de manier van filteren ook nog een rol te spelen, Tijdens dit proces spoel je de suikers uit je mout, dus ook hier valt winst te behalen qua rendement..hoe ? Dat zul je zelf moeten ervaren. Mijn ervaring is : Tijdens het spoelen pas warm water toevoegen als je maisch droog valt en er geen water meer op je maisch staan. Op deze manier vindt er geen of zo min mogelijk menging plaats met de aanwezige wort en spoel je het meeste aan suikers uit. Het spoelwater mag best wel 90-95°C zijn.
- Er zullen ongetwijfeld nog meer factoren zijn die van invloed zijn, maar die mag je zelf ontdekken.