Bij het ontwikkelen van een recept is het essentieel dat je als brouwer je eigen brouwinstallatie kent en weet hebt van enkele parameters van deze installatie. Het brouwzaal rendement is er hier een van, en naar mijn idee een hele belangrijke. Het brouwzaalrendement is als volgt gedefinieerd :
Het aantal suikers dat je in de praktijk uit je mout hebt verkregen ten opzichte van wat er in theorie mogelijk is.
Het brouwzaal rendement van je installatie bepaald uiteindelijk hoeveel mout je nodig hebt om een bepaald doel te behalen (Begin SG) of bepaald het begin SG als je een vast recept hebt. Het komt er dus op neer dat je uiteindelijk zo efficiënt mogelijk probeert te brouwen of in ieder geval weet hoe efficiënt je brouwt. Gemiddeld (indien je je brouwzaal rendement niet weet) kun je 70-75% aanhouden om je recepten door te berekenen. Een hoger rendement houd dus in dat je minder mout nodig hebt.
Maar hoe bereken je nu je brouwzaal rendement? Ik bespaar je hier de uitgebreide formule, maar door simpel enkele metingen te doen en deze in te voeren in de door jou gebruikte brouwsoftware kun je je brouwzaalrendement achterhalen. Deze software rekent het dan netjes voor jou uit. Ik ga er voor het gemak even vanuit dat je hiervoor Brouwvisie gebruikt. Indien je hier je recept in hebt ontwikkeld hoef je alleen nog maar het volume voor koken (100°C) te meten en het SG voor koken (20°C) en je rendement wordt berekend. Indien je deze metingen na het koken (100°C) ook weer doet, wordt er een goed gemiddelde berekend en heb je een goed inzicht in het brouwzaalrendement van dat brouwsel. Deze kun je dan als basis voor een volgend brouwsel gebruiken. Uiteindelijk zul je het voor elkaar krijgen om van te voren een recept(Doelstelling) samen te stellen en dat later ook daadwerkelijk te bereiken (M.b.t het beoogde begin SG). Je hebt een recept dan vrijwel volledig "onder controle" en dus brouw je dan bijna precies wat je in gedachten hebt (niet helemaal, want er zijn altijd wel kleine afwijkingen).
Maar hoe kun je je brouwzaal rendement beïnvloeden? Hier valt geen eenduidig antwoord op te geven, maar er zijn meerdere factoren die hier een rol spelen:
- Ten eerste heeft iedere installatie zijn eigen brouwzaalrendement, dit zal o.a. beïnvloed worden door pan afmetingen & verwarm capaciteit.
- Ten tweede is het belangrijk dat je een goed schrootsel hebt. Zo grof mogelijk. Klam schroten verhoogt je rendement met ± 5%.
- Ten derde is het maïsschema ook van invloed. Hoe lang maisch je en bij welke temperaturen en of je deze temperaturen redelijk constant kunt houden, en zuur je aan of niet.Belangrijk is is dat je versuikering zo volledig verloopt. De huidige versie van Brouwvisie toont het maximale te behalen SG/Brix einde maischen op basis van je recept en je ingestelde maischdikte, dus kun je met een refractometer controleren of je dat behaalt hebt.
- Ten vierde lijkt de manier van filteren ook nog een rol te spelen, Tijdens dit proces spoel je de suikers uit je mout, dus ook hier valt winst te behalen qua rendement..hoe ? Dat zul je zelf moeten ervaren.Mijn ervaring is : Tijdens het spoelen pas warm water toevoegen als je maisch droog valt en er geen water meer op je maisch staat. Op deze manier vindt er geen of zo min mogelijk menging plaats met de aanwezige wort en spoel je het meeste aan suikers uit. Het spoelwater mag best wel 90-95°C zijn.
- Er zullen ongetwijfeld nog meer factoren zijn die van invloed zijn, maar die mag je zelf ontdekken.
Ten slotte gaat het er niet om hoe hoog je rendement is, maar dat je weet wat je rendement is!
Groeten en gezondheid
De Bier Brouwer